In Museum Boijmans van Beuningen was in januari 2018 een bijzondere presentatie van middeleeuwse beelden uit de collectie Schoufour-Martin te zien. Deze omvat meer dan honderd objecten, waarvan driekwart houten beelden. Om deze collectie helemaal tot zijn recht te laten komen in het museum en de tentoonstelling als geheel vorm te geven, schakelde het museum de hulp in van de Rotterdamse ontwerper Vincent de Rijk. Die werkte samen met fotograaf Frans Parthesius aan deze mooie opdracht. Wij vroegen Frans Parthesius om het verhaal rondom de totstandkoming van deze prachtige voorstelling te vertellen en toe te lichten welke materiaalkeuzes gemaakt zijn bij het vormgeven van bepaalde ruimtes.
Ontwerper van polyester objecten
Vanwege zijn specialiteit om polyester objecten te ontwerpen en te produceren, werd Vincent de Rijk gevraagd voor de vormgeving van deze tentoonstelling. Hij koos ervoor om Frans Parthesius bij het project te betrekken. Frans had namelijk al ervaring met dergelijke tentoonstellingen en ze kenden elkaar van eerdere samenwerkingen. Voordat ze aan de slag gingen, introduceerde de conservator van het museum de tentoonstelling aan de heren middels een rondleiding.
Vitrinekasten en ramen als glas in lood
De ruimte waarin de objecten werden geëxposeerd was lang en smal. Die afmetingen gecombineerd met hoge ramen deed de heren denken aan een kloostergalerij. In deze ruimte werden de middeleeuwse beelden tentoongesteld in dichte, glazen vitrinekasten. Hierdoor werd er onbedoeld afstand gecreëerd tot de bezoeker, vonden De Rijk en Parthesius, dus zochten ze een manier om de ruimte en de tentoonstelling meer met elkaar te verbinden. Ze besloten de hoge ramen te benaderen als schilderijen. Dankzij het kleurgebruik in de ruimte en de aard van de objecten, kwamen ze al snel op het idee om een illusie van glas in lood te wekken.
Beter kijken dankzij close-ups van objecten
Naast het verbeteren van de algemene sfeer van de tentoonstelling, zochten De Rijk en Parthesius een manier om meer bezoekers naar het museum te trekken en aanwezige bezoekers nog meer bij de tentoonstelling te betrekken. Om deze doelen en het gewenste glas in lood effect te bereiken, kozen ze ervoor om close-ups van de objecten af te drukken en in de ramen van de ruimte aan te brengen. Er is bewust voor close-ups gekozen zodat details van de objecten goed tot hun recht zouden komen. De hoge resolutie foto’s hielpen de bezoekers niet alleen om de objecten beter te bekijken, maar daagden hen ook uit om het juiste object bij de close-up te zoeken. Dat maakte de tentoonstelling een stukje interactiever.
De UV-straling beperken
Aan het materiaal waarop foto’s zouden worden afgedrukt, werden uiteraard eisen gesteld. De belangrijkste eis was dat het materiaal het licht dat door de ramen schijnt, moet beperken. Dit was belangrijk omdat de middeleeuwse objecten nog voorzien waren van de originele verf en daarmee kwetsbaar voor UV-straling. Aan de andere kant moest er nog wel voldoende licht doorschijnen om het glas in lood effect te creëren. Bovendien moesten de kleuren van de foto’s wel nog tot hun recht komen ondanks het doorvallende licht. Een hoop eisen die zeker effect hebben op de materiaalkeuze.
Van Japans rijstpapier tot backlit folie
Op basis van de gestelde eisen werd in eerste instantie gedacht aan Japans rijstpapier. Maar dit papier is niet translucent en zou daardoor niet de gewenste uitstraling krijgen. Bovendien was de benodigde afmeting lastig te vinden en zou de prijs van het materiaal al gauw boven budget uitkomen. Na overleg met het printbedrijf KleurenFelix, een specialist in Fine Art printen, kwamen de ontwerper en fotograaf bij backlit folie uit. Dit is een translucente, printbare polyester folie die vaak in lichtbakken of voor buitenreclame wordt gebruikt. Het materiaal laat licht door en heeft een mooie kleurweergave, ook zonder het gebruik van achtergrondverlichting. Het is bovendien erg stevig en zou daardoor mooi vlak blijven hangen tegen de hoge ramen in de expositieruimte.
Backlit folie te modern?
Ondanks dat het materiaal aan de eisen voldoet en meerdere voordelen met zich mee bracht, had het museum eerst nog twijfels over de voorgestelde backlit folie. De stap van het traditionele Japanse rijstpapier naar het moderne polyester backlit materiaal, was wellicht iets te groot. Het museum was bang dat het geheel een te moderne uitstraling zou krijgen. Daarop besloot Frans Parthesius de proef op de som te nemen en een banier te produceren als test. Deze print slaagde voor diverse tests op het gebied van lichtinval en werd uiteindelijk gepresenteerd aan het museum. Toen het museum zag hoe het geprinte materiaal de illusie van glas in lood benaderde en qua helderheid, kwaliteit en kleur perfect uit de verf kwam, was de beslissing gemaakt.
De ontwerpfase
Na de goedkeuring kwamen we in de ontwerpfase terecht. Per object zijn vijf hoge resolutie foto’s genomen om ieder detail goed in beeld te brengen. Voor het bewerken van de foto’s moest Parthesius rekening houden met het seizoen waarin de tentoonstelling plaats zou vinden. Deze liep vanaf september – met zonnig weer – tot in januari – met een stuk donkerder weer. Zo is er bij het bewerken rekening mee gehouden dat de beelden in de zonnige periode niet te flets zouden uitvallen en in de winter details in donkere delen van de foto’s nog zichtbaar moesten zijn.
Het resultaat
Na het fotograferen, bewerken en printen zijn de banieren door middel van een metalen profiel aangebracht met magneetjes. Deze methode maakte de montage nagenoeg onzichtbaar. Het resultaat is vijf maanden lang prachtig geweest. Zowel het museum als de ontwerpers waren uitermate tevreden over het eindresultaat. Frans Parthesius zou de backlit folie bij een volgend project zeker nog eens gebruiken. Bekijk de banieren hieronder met eigen ogen.
Wil je deze backlit folie zelf proberen? Vraag een gratis sample aan via de knop.
Onderwerpen: Interior Design, Backlit-Folie