In de bibliotheek of mediatheek heb je er regelmatig mee te maken; beschadigde boeken. Bij het uitlenen van boeken is het haast niet te voorkomen dat ze op den duur beschadigen of zelfs uit elkaar vallen. Door boeken regelmatig te controleren en te onderhouden kun je de levensduur verlengen. Maar hoe kun je beschadigde boeken het beste repareren?
In dit artikel leg ik uit hoe je drie veelvoorkomende boekbeschadigingen kunt repareren.
Beschadiging: beschadigde boekrug
Het meest kwetsbare onderdeel van een boek is de bovenkant van de rug. 
De bovenkant beschadigt over het algemeen vrij snel, vooral bij boeken die regelmatig van de plank worden gepakt. Denk aan encyclopedieën of naslagwerken.
Oplossing 1: boekrug beschermen
Om de bovenkant van de rug te beschermen kun je gebruik maken van Easy Wings. Dit materiaal is gemaakt van een sterk, scheurresistent polyester en is zo gemakkelijk en snel aan te brengen dat je geen twee keer hoeft na te
denken over het beschermen van jouw boeken.
Hoe werkt het?
- Verwijder de afdekking van de midden strook.
- Plak dit deel op de boekrug of op de hoeken. Zorg dat de hoeken naar boven wijzen.
- Verwijder de backing van de linker- en rechterzijde en druk deze stevig aan op de kaft.
- Open het boek en druk de hoekjes van de vleugels aan op de binnenzijde.
De boekrug is niet alleen kwetsbaar wanneer je een boek regelmatig van de plank pakt. Het heeft nog veel meer te lijden bij het vervoeren. Denk aan mensen die boeken van de bibliotheek mee naar huis nemen en scholieren die dagelijks met boeken naar school slepen.
Oplossing 2: boekrug verstevigen
Ik raad bibliotheken en scholen aan om de boekrug te verstevigen met Filmoplast T.
Hoe werkt het?
Om een boekrug met Filmoplast T 
te repareren/verstevigen, knip je een strook die iets langer is dan het boek. Verwijder de helft van het backing-papier en plaats het midden van de strook op het midden van de boekrug. Wrijf deze kant van de Filmoplast T stevig aan en verwijder vervolgens de rest van het backing-papier. Wrijf nu ook het overige deel van de tape aan.
De overlappende randen onder de hoek kun je vervolgens kort afsnijden en om de randjes van de boekrug heen vouwen met een vouwbeen. De overlappende uiteinden bij de paperback kun je volledig wegknippen.
Beschadiging: gescheurde pagina’s
Boeken van bibliotheken en/of mediatheken gaan dagelijks door vele handen. Het is dan ook niet te voorkomen dat er een keer scheuren in pagina’s ontstaan. Wij bieden voor dit probleem twee soorten reparatietapes aan waardoor scheuren niet langer zichtbaar zijn.
Oplossing: pagina repareren
Zowel de transparante Filmoplast P als de Filmoplast R zijn geschikt voor het repareren van scheuren in papier. Filmoplast P is bijzonder transparant en kun je na vele jaren eenvoudig verwijderen met een beetje water. Filmoplast R is aanzienlijk dunner in vergelijking met Filmoplast P en kun je verwijderen met behulp van warmte.
Hoe werkt het?
Filmoplast P
Om een scheur met Filmoplast P te repareren, knip je een strook die iets langer is dan de scheur. Plaats de Filmoplast P strook vervolgens op de scheur en wrijf deze stevig aan met behulp van een vouwbeen. Hiermee druk je de lijm in het papier en duw je de lucht uit de papiervezels. Ook zorg je op deze manier voor de hoogst mogelijke transparantie. De overlappende delen tape kun je met een schaar afknippen.
Bekijk de instructies voor Filmoplast P in onderstaande video:
Filmoplast R
Om een scheur of gat met Filmoplast R te repareren, knip je een stukje van de rol die iets groter is dan het beschadigde deel. Plaats het uitgeknipte materiaal vervolgens op het papieren oppervlak. Pak daarna de warmteschoen en verwarm hier eerst het uiteinde van de strook mee. Strijk langzaam verder over de strook - met cirkelvormige bewegingen - tot het andere uiteinde. Herhaal dit net zo lang totdat je de gewenste transparantie hebt bereikt. Filmoplast R kun je zelfs gebruiken bij het herstellen van extreem beschadigde boeken en documenten.
Bekijk de instructies voor Filmoplast R in de video:
Beschadiging: uitgescheurde pagina’s of zwakke aanhechting
Bij zeer oude boeken zie je vaak dat de aanhechting van de pagina’s zwakker wordt. Eerst laten enkele pagina’s los, later vallen er steeds meer pagina’s uit of raak je ze zelfs helemaal kwijt. Erg zonde!
Oplossing: aanhechting verstevigen
Om dit probleem op te lossen of het kwijtraken van pagina's te voorkomen, kun je de aanhechting van pagina’s verstevigen met Filmoplast P 90 of Filmoplast SH.
Hoe werkt het?
Voor het repareren van een uitgescheurde pagina, gebruik je een strook van Filmoplast P 90 of Filmoplast P 90 Plus. Knip de strook iets langer dan de afmeting van het boek. Maak vervolgens een vouw in het midden van de strook en plak daarna de helft van de strook aan één zijde van de pagina. Hierna kun je de andere kant van de strook op de tegenovergestelde pagina plakken. Het is belangrijk dat je de strook stevig vast wrijft. Voor een betere hechting raad ik je aan om een vouwbeen te gebruiken. De overlappende delen tape kun je met een schaar afknippen.
Voor het verstevigen van de aanhechting geldt dezelfde werkwijze. Voor de reparatie van paperbacks is Filmoplast P 90 of P 90 plus geschikt en voor de zwaardere gebonden boeken is de sterkere textieltape Filmoplast SH meer geschikt.
Bekijk de instructies voor Filmoplast P 90 in onderstaande video:
Welke beschadigingen kom jij vaak tegen?
Onderwerpen: Book care & repair, Boekreparatie